‘Ho ho, zo doen we dat hier niet!’
~ een ode aan rebellie op de werkvloer.

Mijn experiment liep matig goed af. Na een dag of vier steevast daar de koffiemachine gebruiken kwam een van de secretaresses haar leeuwenhok uit: ‘Het spijt me heel erg, en het is niets persoonlijks, maar deze machine is voor de Raad van Bestuur’. Ik keek haar totaal onschuldig aan: ‘ Goh, wat jammer te horen. Goeie, lekkere koffie is óók voor mij belangrijk om mijn werk met plezier, en daarom goed te kunnen doen.’ Wat ook echt zo is. Niet alleen dat verwenmoment door de dag heen, bij elke taak een lekker bakkie, maar ook het gevoel dat ‘iedereen hier voor hetzelfde doel werkt, en het niet uitmaakt wat je functietitel is’, geeft mij als persoon spirit en motivatie.

Op dat moment voelde het of ze de koffie in mijn gezicht gooide en zei: terug in je hok jij! De activist in mij werd wakker: ‘Jammer dat alleen de hoge heren hier van mogen genieten’, zei ik bij het weglopen en bekeek nog eens de visie-en missieposter in de gang: ‘we doorbreken oude patronen en slaan nieuwe wegen in’. Ik vond die weg naar de koffieautomaat briljant gevonden, al zeg ik het zelf. Maar goed, visie hebben en visie naleven schijnen soms twee verschillende zaken. Elk mens zijn eigen tempo.

Maar, terug naar mijn punt: een beetje rebellie. Wat levert dat op? Ik houd van spanning, dat is duidelijk. Tuurlijk wist ik dat die koffiemachine een ongeschreven regel was, maar ik deed het toch. Ik wil altijd zien hoe ver ik kan gaan. Mensen prikkelen tot nadenken. Het anders doen dan de rest.

Ik moet nog vaak terugdenken aan mijn vader, de man met de paarse hippiebroek, de ringen aan zijn vingers en al die keren dat we langs de weg met de Eend stopten omdat hij weer in een container met oud vuil moest rommelen omdat er mogelijk een stuk gekleurd glas inzat voor een van zijn kunstwerken of voor het huis uit afval dat hij wilde gaan bouwen (en ook gedaan heeft). Ik heb me vaak kapotgeschaamd in die Eend. Maar, ik leerde ook een belangrijke les: als je doel hoog is, dan komen schaamte of afwijzing in dienst te staan van dat hogere doel. En juist door het ‘anders zijn’ kun je anderen inspireren om ook uit hun comfortzone te komen (al gaat een vuilcontainer misschien wat ver).

Zo vader, zo dochter? Het vormt de leidraad in mijn leven: me minder conformeren biedt me vrijheid. Ik durf mogelijkheden te zien, en belangrijker: ik durf ernaar te handelen. Ik zit weinig vast aan ooit bedachte plaatjes in mijn hoofd.

Misschien dat dat het was: toen ik het koffie-experiment begon, wilde ik MIJZELF uitdagen, niet zozeer de RvB. Ik wilde de kloof tussen ‘zeggen’ en ‘doen’ bij deze organisatie uitdagen en zichtbaar maken, want dat is waar gedragsverandering zit, en trachtte de hierarchie te overbruggen, want authoriteit is de doodsteek voor creativiteit. Wat het opleverde was een hilarische en veelzeggende anekdote die ex-collega’s nog steeds aan elkaar doorvertellen.

De dag na het koffie-incident, toen ik dit verhaal vertelde aan een collega, zei hij: ‘het is maar goed dat de Raad van Bestuur niet om de hoek stond en dit hoorde. Dan was je ontslagen geweest.’

Had ik dat gewild? Nee. Maar ik was wél bereid het risico te nemen en was er niet bang voor. En dat is een levensvrijheid die niets of niemand, ook geen Raad van Bestuur of vast contract, mij afneemt.

Wanneer heb jij voor het laatst een ‘verboden koffie’ gedronken?

‘Anders doen’ is soms spannend.
Kom oefenen in een van deze workshops!